مانیتورینگ پیشرفته سیستم‌های تلفنی با گرافانا، استریسک و ایزابل: راهنمای جامع برای IT Managers

امروزه مانیتورینگ سیستم‌های تلفنی و VoIP از اهمیت بالایی برخوردار است، به‌خصوص برای شرکت‌ها و کسب‌وکارهایی که از استریسک و ایزابل به عنوان سیستم‌های ارتباطی خود استفاده می‌کنند. در این مقاله، به بررسی نحوه استفاده از گرافانا برای مانیتورینگ و نمایش اطلاعات سیستم‌های تلفنی بر پایه استریسک Asterisk و ایزابل Issabel می‌پردازیم. همچنین راهنمای نصب گرافانا بر روی سیستم عامل Rocky Linux 8 و ایزابل ۵ را ارائه می‌کنیم.

۱. معرفی پروژه گرافانا Grafana

گرافانا grafana یک ابزار متن‌باز برای مانیتورینگ و تحلیل داده است که به کاربران امکان می‌دهد داشبوردهای گرافیکی زیبا و قدرتمندی برای نمایش داده‌ها از منابع مختلف ایجاد کنند. این ابزار با پشتیبانی از پلاگین‌های مختلف، می‌تواند به دیتابیس‌ها، APIها و حتی سیستم‌های ارتباطی نظیر استریسک Asterisk متصل شود تا داده‌ها و اطلاعاتی را به صورت گرافیکی و زمان واقعی به نمایش بگذارد.

۲. نصب گرافانا Grafana بر روی ایزابل ۵ با سیستم عامل Rocky Linux 8

برای شروع، گرافانا را روی سرور ایزابل که بر پایه Rocky Linux 8 است نصب می‌کنیم. برای این کار، مراحل زیر را دنبال کنید:

مرحله ۱: افزودن مخزن گرافانا

ابتدا مخزن رسمی گرافانا را به سیستم اضافه کنید:

sudo tee /etc/yum.repos.d/grafana.repo <<

EOF
 [grafana]
 name=grafana
 baseurl=https://packages.grafana.com/oss/rpm
 repo_gpgcheck=1
 enabled=1
 gpgcheck=1
 gpgkey=https://packages.grafana.com/gpg.key
 EOF

مرحله ۲: نصب گرافانا

پس از اضافه کردن مخزن، گرافانا را نصب کنید:

sudo yum install grafana -y

مرحله ۳: فعال‌سازی و اجرای سرویس گرافانا

سرویس گرافانا را فعال و اجرا کنید:

sudo systemctl enable --now grafana-server

مرحله ۴: بررسی وضعیت سرویس گرافانا

برای اطمینان از عملکرد صحیح سرویس:

sudo systemctl status grafana-server

۳. دسترسی به گرافانا Grafana از وب

پس از نصب موفقیت‌آمیز، می‌توانید با باز کردن مرورگر و وارد کردن آدرس زیر به رابط کاربری وب گرافانا دسترسی پیدا کنید:

http://<Your_Server_IP>:3000

پورت پیش‌فرض گرافانا ۳۰۰۰ است و اولین ورود شما با نام کاربری و رمز عبور admin انجام می‌شود. پس از اولین ورود، از شما خواسته می‌شود که رمز عبور را تغییر دهید.

۴. منابعی که می‌توان با گرافانا مانیتور کرد

با گرافانا می‌توان منابع مختلفی را مانیتور کرد که شامل:

CPU و RAM سیستم
استفاده از دیسک
ترافیک شبکه
پایگاه‌های داده مانند MySQL یا PostgreSQL
سیستم‌های ارتباطی مانند استریسک

۵. استفاده از گرافانا برای مانیتورینگ استریسک

گرافانا این امکان را به شما می‌دهد که اطلاعات حیاتی سیستم تلفنی استریسک را به‌صورت گرافیکی و در زمان واقعی مشاهده کنید. از جمله مواردی که می‌توانید مانیتور کنید شامل وضعیت تماس‌ها، صف‌ها، کانال‌های SIP و حتی کیفیت تماس‌ها است.

۶. ساخت داشبوردهای حرفه‌ای برای استریسک

برای ساخت داشبوردهای حرفه‌ای در گرافانا که اطلاعات استریسک را نمایش دهند، می‌توانید از دیتابیس‌های CDR (Call Detail Records) و QueueMetrics استفاده کنید. این داشبوردها می‌توانند موارد زیر را نمایش دهند:

گزارش تماس‌های ورودی و خروجی
مدت زمان مکالمات
تعداد تماس‌های موفق و ناموفق
وضعیت صف‌ها و اپراتورها
کیفیت تماس‌ها

۷. موارد قابل نمایش از استریسک

برای مانیتورینگ سیستم تلفنی استریسک، می‌توان داده‌ها را در چند دسته اصلی نمایش داد که در ادامه به تفکیک بررسی می‌کنیم:

الف) اطلاعات صف انتظار (Queue Information)

این اطلاعات برای مشاهده و تحلیل وضعیت صف‌های انتظار در سیستم استریسک به‌کار می‌روند:

تعداد افراد در صف انتظار
میانگین زمان انتظار تماس‌گیرندگان
تعداد تماس‌های پاسخ داده شده
تعداد تماس‌های از دست رفته
زمان مکالمه اپراتورها
سطح سرویس‌دهی (SLA)
وضعیت فعلی اپراتورها (مشغول، آزاد، استراحت)
نسبت تماس‌های موفق به کل تماس‌ها
تعداد تماس‌های همزمان

ب) اطلاعات ریز مکالمات (Call Details)

این داده‌ها از CDR و SIP استریسک به‌دست می‌آید و شامل موارد زیر است:

مدت زمان مکالمات
تعداد تماس‌های ورودی و خروجی
وضعیت تماس‌ها (موفق، رد شده، مشغول، بی‌پاسخ)
شماره تماس‌گیرنده و مقصد
زمان پاسخگویی تماس‌ها
کیفیت تماس (مانند Jitter، Latency و Packet Loss)
دلایل خاتمه تماس (ترمینیشن)
تعداد تماس‌های همزمان
تماس‌های بین‌المللی

ج) اطلاعات وضعیت استریسک (Asterisk System Status)

وضعیت عملکرد سیستم استریسک شامل:

وضعیت SIP Trunks
تعداد کانال‌های فعال SIP
استفاده از CPU توسط استریسک
وضعیت رجیستر داخلی‌ها
تعداد داخلی‌های فعال
میانگین زمان تماس‌ها
نسبت خطاهای تماس
وضعیت API و سرویس‌های جانبی

د) اطلاعات سرور لینوکس (Linux Server Metrics)

برای نظارت بر منابع سیستم عامل، می‌توان داده‌های زیر را نمایش داد:

استفاده از CPU
استفاده از حافظه (RAM و Swap)
استفاده از دیسک
ترافیک شبکه
زمان Uptime سرور
دمای سرور و سخت‌افزار
تعداد کاربران متصل به سرور
استفاده از I/O دیسک

۸. ارزش گرافانا برای یک IT Manager

گرافانا ابزاری حیاتی برای IT Managers است، به‌خصوص در سازمان‌هایی که سیستم‌های تلفنی مبتنی بر استریسک و ایزابل استفاده می‌کنند. با مانیتورینگ زمان واقعی و گزارش‌دهی دقیق، این ابزار به کاهش زمان تشخیص مشکلات، بهبود عملکرد سیستم و جلوگیری از قطعی‌های احتمالی کمک می‌کند. همچنین داشبوردهای گرافیکی گرافانا باعث می‌شود که اطلاعات پیچیده به‌سادگی قابل درک و تحلیل باشند.

این مقاله به شما کمک می‌کند تا به‌صورت جامع و دقیق از گرافانا برای مانیتورینگ سیستم‌های تلفنی مبتنی بر استریسک و ایزابل استفاده کنید. با استفاده از این راهنمایی‌ها می‌توانید داشبوردهای حرفه‌ای برای نمایش داده‌های حیاتی سیستم خود ایجاد کنید و از مزایای تحلیل دقیق داده‌ها بهره‌مند شوید.

می توانید با شرکت در کارگاه “مونیتورینگ استریسک با گرافانا“، ویپ ایران VOIPIRAN با نحوه حرفه ای گارافانا و ساخت داشبرد و مونیتورینگ حرفه ای استریسک و ایزابل آشنا بشوید.

حامد کوه فلاح

متخصص، برنامه نویس و مدرس Asterisk و راهکارهای نوین ارتباطی آشنایی و کار با استریسک و راهکار های مشابه از سال 1382، پایه گذاری VOIPIRAN ارائه راهکار های کدباز VOIP همچون VAAK و VOIZ و CONNEXO همکار برنامه نویسی و آموزش با پروژه های Elastix و Issabel با بیش از 3000 دانشجو از سال 1387