WebRTC و SIP: تفاوت‌ها، مزایا و کاربردها در ارتباطات بلادرنگ

WebRTC و SIP دو فناوری متمایز اما مرتبط هستند که ارتباطات آنی در وب را ممکن می‌کنند. هر دو ابزار نقشی حیاتی در ارتباطات صوتی، تصویری و انتقال داده‌ها ایفا می‌کنند. در این مقاله به تفصیل این دو فناوری را بررسی خواهیم کرد، نحوه عملکرد هرکدام، تفاوت‌ها، مزایا و معایب، و همچنین بهترین موارد استفاده از هرکدام را توضیح خواهیم داد.

WebRTC چیست؟

WebRTC (ارتباطات آنی در وب) مجموعه‌ای از APIهاست که ارتباطات نظیر به نظیر (Peer-to-Peer) بین صفحات وب را امکان‌پذیر می‌کند و به کاربران اجازه می‌دهد داده‌هایی همچون صوت، تصویر، متن و فایل‌ها را در زمان واقعی ارسال کنند. توسعه‌دهندگان از این APIها برای ساخت نرم‌افزارها، اپلیکیشن‌های موبایلی و صفحات وب قدرتمند با قابلیت‌های ارتباط صوتی، تصویری و اشتراک‌گذاری داده استفاده می‌کنند.

APIهای WebRTC به زبان JavaScript نوشته شده و بر اساس یک استاندارد باز توسعه یافته‌اند، که باعث می‌شود تقریباً توسط تمام مرورگرها و سیستم‌های عامل پشتیبانی شوند (مانند Google Chrome، Mozilla Firefox، Safari، Android، iOS). این APIها در اپلیکیشن‌ها و صفحات وب بومی ادغام شده و ارتباطات نظیر به نظیر را روی هر مرورگر یا دستگاهی ممکن می‌سازند.

بر خلاف روش‌هایی مثل WebSockets، WebRTC ارتباط مستقیمی بین کاربران ایجاد می‌کند. پس از برقراری ارتباط، نیازی به سرور واسط نیست، که باعث افزایش سرعت و کاهش تأخیر می‌شود.

WebRTC چگونه کار می‌کند؟

APIهای WebRTC فرآیندی را برای اتصال و اشتراک‌گذاری ویدیو، صوت و داده‌ها در زمان واقعی پیاده‌سازی می‌کنند. این فرآیند شامل مراحل زیر است:

1. دسترسی به صوت و ویدیو (MediaStream): این API داده‌های موردنیاز (مانند صوت و ویدیو) را از کاربران دریافت می‌کند و تنظیماتی مثل رزولوشن و نرخ فریم را تعیین می‌کند.
2. اشتراک‌گذاری صوت و ویدیو (RTCPeerConnection): از پروتکل‌های سیگنالینگ مثل SIP یا XMPP برای کشف آدرس IP کاربران و برقراری ارتباط P2P استفاده می‌شود. تمام داده‌ها رمزگذاری می‌شوند.
3. ارسال داده‌های دیگر (RTCDataChannel): برای انتقال داده‌هایی مانند متن یا فایل از پروتکل‌های UDP یا TCP استفاده می‌کند.

SIP چیست؟

SIP (پروتکل آغاز نشست) یک پروتکل سیگنالینگ است که برای برقراری و خاتمه ارتباطات آنی (صوتی، تصویری و داده‌ای) بین کاربران استفاده می‌شود. این پروتکل استاندارد VoIP (انتقال صوت از طریق اینترنت) است.

SIP می‌تواند انواع مختلف سیستم‌های ارتباطی را پشتیبانی کند:

• تماس‌های VoIP
• کنفرانس‌های ویدیویی
• مراکز تماس (Call Centers)

SIP ارتباط را آغاز کرده و پارامترها و قابلیت‌های هر کاربر را تعیین می‌کند. سپس تماس را مدیریت و در پایان آن را خاتمه می‌دهد.

تفاوت‌های کلیدی بین WebRTC و SIP

WebRTC و SIP تفاوت‌های کلیدی دارند:

• فرمت: WebRTC مجموعه‌ای از APIها برای توسعه‌دهندگان است، در حالی که SIP یک پروتکل سیگنالینگ است.
• دامنه: WebRTC تمامی فرآیند ارتباط (از برقراری تا تبادل داده) را پوشش می‌دهد، در حالی که SIP فقط بر روی ایجاد و خاتمه ارتباط تمرکز دارد.
• سرور: WebRTC ارتباط P2P مستقیم فراهم می‌کند، اما SIP به سرور متکی است.

مزایا و معایب WebRTC و SIP

مزایای WebRTC

• انعطاف‌پذیری بالا: امکان استفاده از پروتکل‌ها و ابزارهای مختلف برای برقراری ارتباط.
• کاهش تأخیر: ارتباط مستقیم نظیر به نظیر.
• رایگان و متن‌باز: برای توسعه‌دهندگان بدون هزینه است.
• پشتیبانی گسترده: سازگار با مرورگرها و سیستم‌عامل‌های محبوب.

معایب WebRTC

• وابستگی به اینترنت: نیاز به اتصال اینترنت پایدار دارد.
• کیفیت خدمات: تضمینی برای کیفیت مشخصی وجود ندارد.
• در حال توسعه: ممکن است در آینده تغییر کند.

مزایای SIP

• انعطاف‌پذیری دستگاه: قابل استفاده روی تمامی دستگاه‌های متصل به اینترنت.
• امنیت بالا: تأیید هویت کاربران قبل از ارسال داده.
• پشتیبانی از چند رسانه‌ای: صوت، تصویر و داده.

معایب SIP

• هزینه‌های اولیه بالا: برای پیاده‌سازی اولیه ممکن است گران باشد.
• وابستگی به اینترنت: کیفیت تماس به پهنای باند وابسته است.

چه زمانی از WebRTC استفاده کنیم؟

• افزودن ارتباطات صوتی و تصویری به صفحات وب یا اپلیکیشن‌ها.
• ساخت اپلیکیشن‌های اختصاصی برای ویدیوکنفرانس یا پخش زنده.

چه زمانی از SIP استفاده کنیم؟

• سیستم‌های تلفنی VoIP.
• کنفرانس‌های ویدیویی و مراکز تماس.
• پشتیبانی از نیروی کار دورکار با تلفن‌های مبتنی بر اینترنت.

به‌روزرسانی‌ها و توصیه‌ها

اگرچه WebRTC و SIP هر دو کاربرد گسترده‌ای دارند، اما برای پروژه‌های مدرن و در محیط‌های توسعه‌محور، استفاده از WebRTC به دلیل انعطاف بیشتر و قابلیت پشتیبانی از انواع داده‌ها توصیه می‌شود. با این حال، در سیستم‌های تلفنی سنتی و مراکز تماس، SIP همچنان ابزار اصلی محسوب می‌شود.

پروژه‌های کدباز (Open Source) مبتنی بر WebRTC

1. Jitsi Meet
   • پروژه‌ای متن‌باز برای کنفرانس ویدیویی و صوتی. از WebRTC برای ارتباط همتا به همتا (P2P) استفاده می‌کند.
   • آدرس: https://jitsi.org
2. Kurento Media Server
   • یک سرور چندرسانه‌ای قدرتمند که امکان پردازش و استریم ویدیو در زمان واقعی را فراهم می‌کند.
   • آدرس: https://kurento.org
3. Janus WebRTC Gateway
   • یک گیت‌وی قدرتمند WebRTC برای ایجاد راه‌حل‌های سفارشی در ارتباطات چندرسانه‌ای.
   • آدرس: https://janus.conf.meetecho.com
4. SimpleWebRTC
   • کتابخانه‌ای ساده و سبک برای اضافه کردن قابلیت‌های WebRTC به پروژه‌ها.
   • آدرس: https://simplewebrtc.com
5. PeerJS
   • یک کتابخانه متن‌باز که ایجاد ارتباطات WebRTC را ساده می‌کند.
   • آدرس: https://peerjs.com

پروژه‌های تجاری (Commercial) مبتنی بر WebRTC در سیستم‌های تلفنی

1. Twilio
   • پلتفرم پیشرفته‌ای برای ارائه خدمات تلفنی ابری و ویدئو کنفرانس که از WebRTC برای ارتباطات در زمان واقعی استفاده می‌کند.
   • آدرس: https://www.twilio.com
2. RingCentral
   • سیستم تلفنی و ارتباطی یکپارچه که قابلیت کنفرانس ویدیویی و صوتی مبتنی بر WebRTC را ارائه می‌دهد.
   • آدرس: https://www.ringcentral.com
3. Zoom
   • پلتفرم مشهور کنفرانس ویدیویی که از WebRTC برای ارتباطات سریع و امن استفاده می‌کند.
   • آدرس: https://zoom.us
4. Vonage (Nexmo)
   • سرویس تجاری برای تلفن اینترنتی و پیام‌رسانی که از WebRTC برای کنفرانس‌های ویدیویی و صوتی استفاده می‌کند.
   • آدرس: https://www.vonage.com
5. ۸×۸
   • ارائه‌دهنده خدمات تلفنی تجاری و کنفرانس ویدیویی که از WebRTC برای ارتباطات همتا به همتا بهره می‌برد.
   • آدرس: https://www.8×8.com

با شرکت در دوره مرکزتماس voipiran.io می توانید با چند مورد Webrtc تجاری و کدباز آشنا بشوید در پروزه ها استفاه کنید.